Indigo uit Mali
In het Dogon-gebied van Mali wordt de traditionele kunst van het indigoverven in ere gehouden door vrouwengroepen zoals de ‘Association des productrices d’indigo’. Zij telen indigoplanten op eigen land, oogsten de bladeren, drogen en stampen deze, en vormen ze tot bollen die het hele jaar door gebruikt kunnen worden.
De met de hand gesponnen en geweven katoenen stroken worden zorgvuldig omwikkeld en in indigobaden gedompeld, waarbij prachtige patronen ontstaan via de tie-dye techniek. Deze diepblauwe stoffen zijn niet alleen een symbool van cultureel erfgoed, maar bieden ook economische kansen voor de vrouwen die dit ambacht in stand houden.
Indigo katoen stroken
Het vervaardigen van traditionele Dogon-indigostoffen omvat de volgende stappen:
Weven van katoenen stroken: Net als bij bogolan-stoffen worden smalle, met de hand geweven katoenen stroken aan elkaar genaaid om een grotere lap te vormen, vaak ter grootte van een omslagrok (paigne).
Voorbereiden van het patroon: Afhankelijk van het gewenste ontwerp wordt de ongebleekte katoenen stof op specifieke plaatsen omwikkeld met plastic draad of elastiek. Deze ’tie-and-dye’-techniek creëert na het verven karakteristieke motieven.
Indigo verven: De omwikkelde stof wordt volledig ondergedompeld in een grote pot met indigo-oplossing en blijft daar de hele nacht weken. Tijdens dit proces absorbeert de stof de kleurstof, wat resulteert in een diepe donkerblauwe tint.
Drogen en ontwikkelen van het patroon: Na het weken wordt de stof uit de indigo-oplossing gehaald en in de zon gedroogd. Zodra de stof droog is, worden de plastic draden of elastieken verwijderd, waardoor de unieke patronen zichtbaar worden.
Afwerking en variaties: De intensiteit van de blauwe kleur kan worden aangepast door de duur van het weken in het indigo-verfbad te variëren. Korter weken resulteert in lichtere blauwtinten, terwijl langer weken diepere, donkerblauwe kleuren oplevert. De stoffen kunnen worden geleverd met diverse dessins of in effen donkerblauw.
Traditioneel Indigo verven in het Dogon-gebied
Dogon Indigo –de stof en techniek
In het Dogon gebied van Mali, worden de stoffen nog op traditionele wijze gekleurd. In tegenstelling tot de bogolan techniek, die in de Dogon traditoneel alleen door mannen wordt beoefend, is het kleuren met indigo een vrouwenaangelegenheid. De indigo planten worden geteeld om hun eigen stukje landbouwgrond. De blaadjes worden verzameld, gedroogd en vervolgens gestampt en tot bollen gevormd- die zo bewaard kunnen worden om het hele jaar door te kunnen produceren.
Dogon Indigo
De Dogon Indigo stof wordt gemaakt door de ‘Association des productrices d’indigo’. Aangezien het verven met indigo alleen door vrouwen wordt beoefend, zijn alle leden van de associatie vrouw. De vrouwen ondernemen gezamelijke activiteiten zoals het inkopen van grondstoffen en de verkoop en ze hebben ook een gezamelijk krediet systeem.
Union
De Union des Associations des Artisans de Bandiagara verenigt meer dan twintig ‘vakverenigingen’ van gespecialiseerde ambachtslieden zoals bijvoorbeeld de bogolan makers, de indigo producenten, de timmermannen, de wevers etc. Strawberries Fabrics werkt samen met deze Union, zodat bij opdrachten het werk eerlijk wordt verdeeld tussen de verschillende producenten. Het totale aantal leden van de Union bedraagt meer dan 3,000 – verspreid over het hele Dogon gebied.